Świadome korzystanie z czasu przed ekranem

Toczenie bojów o szkodliwość smartfonów i tabletów nie ma większego sensu. Nowoczesne technologie na dobre zagościły w codzienności i trudno wyobrazić sobie, że miałyby nagle zniknąć. Można wręcz pokusić się o stwierdzenie, że to zrezygnowanie z nich może przynieść wiele szkód – wydłuży czas wyszukiwania informacji, utrudni kontakt z ludźmi mieszkającymi bardzo daleko, a oprócz tego ograniczy dostęp do rozrywki i źródeł nauki. Warto więc korzystać ze smartfonów oraz tabletów świadomie i ograniczyć czas spędzany przed ekranem.

Co się dzieje, gdy spędzasz za dużo czasu przed ekranem?

Warto korzystać z tabletów i smartfonów rozsądnie, czyli ograniczyć czas spędzany przed ekranem do niezbędnego minimum. Dlaczego? Oto co się dzieje, gdy nadużywasz nowoczesnych technologii:

nadmiernie obciążasz odcinek szyjny kręgosłupa (wyprostowana głowa znosi ciężar ok. 5 kg, a jeśli jest pochylona pod kątem 45–60°, jak np. podczas scrollowania mediów społecznościowych, ten ciężar zwiększa się już do 22–27 kg);
długotrwałe spędzanie czasu w jednej pozycji powoduje napięcia, a te doprowadzają do bólu głowy, obręczy barkowej i kręgosłupa;
nadmierna ekspozycja na niebieskie światło w telefonie czy tablecie zaburza rytm dobowy (jest dla organizmu sygnałem do czuwania i aktywności, a nie odpoczynku, dlatego sięganie po urządzenia je emitujące tuż przed snem bardzo utrudnia zasypianie);
światło niebieskie wywołuje w skórze stres oksydacyjny, co przyspiesza namnażanie się wolnych rodników (innymi słowy – zwiększa tempo starzenia się skóry i powoduje rozwój hiperpigmentacji);
światło niebieskie stopniowo uszkadza siatkówkę oka, co daje o sobie znać suchością, wrażeniem podrażnienia oczu i rozmazanym obrazem.

Ile czasu można spędzać przed ekranem?

Negatywnych konsekwencji nadmiernie spędzanego czasu przed ekranem można uniknąć, ograniczając tę formę rozrywki i – w miarę możliwości – pracy. Co jednak oznacza „ograniczać”? Ile czas dorosły i dziecko może spędzać przed ekranem?

Maluchy do 3. roku życia w ogóle nie powinny mieć styczności z nowoczesnymi technologiami, ponieważ w tym czasie ich mózg najintensywniej się rozwija. Tym, które mają nie więcej niż 5 lat, warto dozować czas na bajki (bo to głównie ze względu na nie maluchy sięgają po smartfony i tablety rodziców) do 20 min na dobę. Maluchom od 6. do 10. roku życia wystarczy godzina, a nastolatkom 2 godziny dziennie.

A co z dorosłymi? Jak wynika z raportu „Digital 2022” opracowanego przez agencję We Are Social, przeciętny Polak spędza przed ekranem 4 godziny i 48 minut dziennie. Na zakupach, przeglądaniu mediów społecznościowych… Tymczasem, tak jak w przypadku nastolatków, warto ograniczyć ten czas do 2 godzin na dobę. Możesz to zrobić, nawet jeśli masz słabą wolę! Posłużą ci do tego odpowiednie ustawienia w telefonie lub specjalne, darmowe aplikacje.

Jak ustawić limit czasu przed ekranem?

Skutecznym sposobem na ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem jest ustawienie limitu na telefonie czy tablecie. Zrobisz to bez trudu! Ta możliwość przyda się także, jeśli zdecydujesz się kupić telefon dla dziecka, ale nie chcesz, aby spędzało cały wolny czas w sieci.

Jeśli masz telefon z oprogramowaniem Android, wejdź w ustawienia i wybierz funkcję „Cyfrowa równowaga i kontrola rodzicielska”. Następnie wybierz „Zarządzanie danymi” i ustal parametry związane z limitem czasu, które pozwolą ci ograniczyć korzystanie z urządzenia.

Jeśli natomiast masz telefon w systemie iOS, wyszukaj funkcję „Screen Time” w ustawieniach. Pozwoli ci ona ograniczyć korzystanie z telefonu w ogóle lub tylko z wybranych aplikacji. Możesz też ustawić, aby poszczególne apki wyłączały się, gdy przekroczysz ustalony dzienny limit czasu przed ekranem (np. gdy się zapomnisz podczas scrollowania mediów społecznościowych).

Jakie aplikacje warto wykorzystać do kontrolowania czasu przed ekranem?

Kontrolowanie czasu przed ekranem ułatwiają liczne darmowe aplikacje. Wystarczy, że ściągniesz tę, która najbardziej ci przypadnie do gustu i ustalisz limity, takie jak np.:

zablokowanie aplikacji po zbyt długiej jednorazowej sesji z telefonem (apka zostanie wyłączona, gdy przekroczysz czas ustalony na jednorazową sesję – np. będziesz scrollować Facebooka czy Instagrama przez godzinę);
zablokowanie aplikacji w godzinach przeznaczonych na pracę bądź naukę (to świetny sposób na ograniczenie prokrastynacji i nieprawdopodobne zwiększenie efektywności);
uniemożliwienie uruchomienia aplikacji po przekroczeniu dziennego limitu (nie uruchomisz aplikacji ani strony, jeśli przekroczysz dzienny limit czasu przed ekranem);
blokowanie telefonu, gdy przekroczysz limit czasu przeznaczonego w ciągu dnia na korzystanie z sieci (to opcja szczególnie przydatna w przypadku telefonów dzieci).